Steeds meer organisaties erkennen de waarde van een positieve bedrijfscultuur. Daarmee is ook het begrip van cultuurverandering essentieel geworden. Het begrip ‘organisatiecultuur’ is voor veel mensen moeilijk te duiden. Want waar bestaat dat uit? Hoe ontstaat het? En hoe kun je het veranderen? In deze blog gaan we dieper in op het belang van cultuurverandering in organisaties en bieden we een praktische stappen om deze veranderingen effectief te realiseren.
Als je al jaren bij dezelfde organisatie werkt, heb je het misschien niet eens meer door. De organisatiecultuur is vaak iets wat bottom-up ontstaat, vanuit de medewerkers. Het gaat niet alleen over de ongeschreven regels, de normen en waarden en hoe mensen met elkaar omgaan, maar ook de geschreven regels en procedures in de organisatie.
En juist in dat ongrijpbare gedeelte van de ongeschreven regels en omgangsmanieren kan, zonder dat je het per se doorhebt, ineens een shift zijn ontstaan. Misschien zijn er een aantal medewerkers weggegaan en nieuwe mensen voor in de plek gekomen. Of er is iets anders gebeurd waardoor de beleving van medewerkers ineens anders is. En dat kan een desastreus effect hebben op de cultuur in je organisatie.
Het besef dat een cultuurverandering nodig is, kan op verschillende manieren ontstaan. Een van de duidelijkste indicatoren is wanneer de bestaande cultuur niet langer bijdraagt aan het succes van de organisatie. Dit kan zich manifesteren in een gebrek aan innovatie, een hoog verloop van personeel, een gebrek aan betrokkenheid of zelfs negatieve feedback van klanten en medewerkers.
Een ander teken dat verandering nodig is, is wanneer er een kloof ontstaat tussen de gewenste cultuur van de organisatie en de werkelijke cultuur die heerst. Als de normen en waarden die op papier staan niet worden weerspiegeld in het dagelijkse gedrag van de medewerkers, is het tijd om actie te ondernemen.
Zoals hierboven ook al geschetst, is cultuur iets wat bottom-up ontstaat. En dat maakt het moeilijk grijpbaar en lastig aan te passen. Maar het is niet onmogelijk. Hoewel het een uitdagend proces is dat tijd en toewijding vereist, is het zeker mogelijk om de cultuur van een organisatie te veranderen. Kijk hierbij als HR-manager of teamleider zeker naar de elementen waar je wél invloed op hebt, zoals de procedures en geschreven regels of de omgangsvormen die je in je team of organisatie hanteert, en probeer daar invloed op uit te oefenen. En zeker niet onbelangrijk: luister naar je medewerkers!
Voordat je aan een cultuurveranderingsproces begint, is het essentieel om een duidelijk beeld te krijgen van de huidige cultuur van de organisatie. Dit kan worden bereikt door middel van enquêtes, interviews en observaties om de heersende normen, waarden en gedragingen binnen de organisatie te identificeren.
Waar hechten medewerkers waarde aan? Hoe gaan ze met elkaar om? Welke elementen hieruit wil je behouden, wat zou je willen aanpassen? Als je daar een goed beeld van hebt, weet je waar je moet beginnen. De tool van 2DAYSMOOD biedt je handige en simpele software waarmee je zo’n cultuuronderzoek kunt doen. Hiermee krijg je direct inzicht in de (anonieme) antwoorden en zie je meteen waar je focus moet liggen gedurende het traject van cultuurverandering.
Als je een duidelijk beeld hebt van de huidige cultuur en waar je naartoe wil, is het belangrijk dat alle medewerkers hier ook van op de hoogte zijn. Het is belangrijk dat alle leden van de organisatie een gemeenschappelijk begrip hebben van de gewenste cultuur. Dit vereist duidelijke communicatie en betrokkenheid van alle niveaus binnen de organisatie. Door het goede voorbeeld te geven en de gewenste gedragingen te benadrukken, kunnen teamleiders en managers een cultuur van verandering stimuleren.
Effectieve communicatie en betrokkenheid bij het cultuurveranderingsproces is essentieel. Het actief betrekken van medewerkers bij de verandering kan helpen om draagvlak te creëren en de kans op succes te vergroten.
Om daadwerkelijke verandering te bewerkstelligen, moeten er concrete acties en interventies worden geïmplementeerd. Dit kan variëren van het herzien van beleid en procedures tot het organiseren van trainingen en workshops om nieuwe vaardigheden en gedragingen te bevorderen. Het is belangrijk om deze acties af te stemmen op de specifieke behoeften en uitdagingen van de organisatie.
Hoe weet je waar je moet beginnen? Door het onderzoek wat je in stap 1 hebt gedaan, geeft de tool van 2DAYSMOOD je handige handvatten voor de elementen waar je het meeste impact kunt maken. Technologische ondersteuning van zo’n HR-software kan je veel winst opleveren, doordat de oplossingen worden aangereikt.
Cultuurverandering is een continu proces dat voortdurende monitoring en aanpassing vereist. Het is essentieel om regelmatig de voortgang te evalueren en feedback te verzamelen van medewerkers om te bepalen of de gewenste veranderingen worden gerealiseerd. Indien nodig moeten strategieën worden aangepast en bijgestuurd om de effectiviteit te verbeteren.
Het benadrukken van het belang van duurzaamheid en continuïteit in het cultuurveranderingsproces is erg belangrijk. Cultuurverandering is geen eenmalige gebeurtenis, maar eerder een doorlopend proces dat voortdurende aandacht en investering vereist. Daarom moet je medewerkers goed informeren over het doel van dit traject: een duurzame organisatieverandering die een positieve en fijne cultuur stimuleert.
Niet iedereen in je organisatie zal blij zijn met een cultuurverandering. Voor sommige medewerkers werkt het misschien wel heel goed. Of het geeft ze de mogelijkheid om misbruik te maken van het huidige systeem. Deze mensen zullen dan wellicht voor weerstand kunnen zorgen.
Het benoemen van mogelijke weerstand en uitdagingen die gepaard gaan met cultuurverandering is belangrijk. Dit kan variëren van emotionele weerstand bij medewerkers tot institutionele tegenwerking. Zorg daarom dat je vooraf de doelen en stappen goed gedefinieerd hebt, zodat je dit kunt uitleggen aan degenen die tegenwerken. En blijf medewerkers vooral betrekken en feedback vragen: dit zal alleen maar helpen om het draagvlak te vergroten.
Leiders spelen een cruciale rol bij het vormgeven van de cultuur van een organisatie. Het is belangrijk dat leiders het goede voorbeeld geven door de gewenste gedragingen te tonen en actief betrokken te zijn bij het veranderingsproces. Door transparantie, empathie en authenticiteit te tonen, kunnen leiders het vertrouwen van medewerkers winnen en een cultuur van verandering bevorderen.
Cultuurverandering is een complex maar essentieel proces voor organisaties die streven naar groei en succes in een snel veranderende wereld. Door de manier waarop mensen denken, handelen en samenwerken te veranderen, kun je als organisatie een positieve en productieve cultuur creëren die de basis vormt voor duurzaam succes. Blijf dus niet stilstaan bij de huidige cultuur, maar laat je organisatiecultuur zien en wees bereid om te evolueren naar een nieuwe, meer florerende toekomst.
Met deze stappen en een duidelijk begrip van het belang van cultuurverandering, kun je een cultuur creëren die niet alleen past bij de doelen en waarden van je organisatie, maar ook bijdraagt aan het welzijn en succes van alle medewerkers.